ŚrodowiskoDLACZEGO FIRMIE POTRZEBNY JEST OPERAT WODNOPRAWNY?

Prawo wodne i szczegółowe przepisy regulujące gospodarkę wodną są rozbudowane, dlatego przedsiębiorcy mogą natrafiać na problemy z ich właściwą interpretacją. Operat wodnoprawny stanowi instrument, który pośrednio pozwala firmom na ocenę zgodności ich działań z obowiązującymi przepisami prawnymi. Przestrzeganie zapisów pozwolenia wodnoprawnego minimalizuje ryzyko niekorzystnych konsekwencji w wyniku kontroli przez organy administracyjne.

Operat wodnoprawny to dokumentacja, która umożliwia przeanalizowanie wpływu danej działalności na środowisko wodne i jej zgodności z przepisami. Woda, jako kluczowy element ekosystemów może w różnorodny sposób reagować na zmiany oraz postępującą antropopresję. Prawidłowo przygotowany operat stanowi źródło wiedzy o potencjalnych skutkach działań gospodarczych na środowisko wodne, a przestrzeganie zapisów pozwolenia wodnoprawnego oraz regularne wykonywanie badań może zabezpieczyć środowisko wodne przed negatywnymi skutkami naszej działalności.

W obliczu zmieniających się warunków klimatycznych gospodarka wodno-ściekowa staje przed nowymi wyzwaniami. Pogłębiające się problemy z dostępnością wody i pogarszającą się jakością wód powierzchniowych i podziemnych wymagają podejmowania działań mających na celu ograniczenie zużycia wody i zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń trafiających do środowiska.  Operat i pozwolenie wodnoprawne uwzględniające nowoczesne rozwiązania, mogą stać się narzędziem umożliwiającym adaptację działań gospodarczych do nowych warunków. Pozwala to firmom na innowacyjne podejście do projektów i uwzględnienie aspektów środowiskowych w ramach prowadzenia działalności gospodarczej.

Firmy coraz częściej dążą do funkcjonowania zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Prawidłowo przygotowany operat wodnoprawny pozwala na identyfikację potencjalnych zagrożeń dla środowiska wodnego, a pozwolenie wodnoprawne zawiera wymagania mające na celu kontrolę oraz minimalizację ryzyka.  W efekcie, przestrzeganie wymagań pozwolenia wodnoprawnego i prowadzenie działań chroniących środowisko wodne wpisuje się w strategie zrównoważonego rozwoju.

Przepisy dotyczące pozwoleń wodnoprawnych normuje ustawa Prawo wodne (Dz.U.2023.1478 t.j.).

Zgodnie z zapisami tej ustawy – art. 35 ust. 3 pkt 1 pobór wód podziemnych stanowi tzw. usługę wodną. Natomiast art. 389 ustawy określa, że pozwolenie wodnoprawne jest wymagane m.in. na: usługi wodne.

Studnia głębinowa zgodnie z definicją zawartą w  art. 16  pkt. 65 d ustawy Prawo Wodne zalicza się do urządzeń wodnych czyli urządzeń lub budowli służących do kształtowania zasobów wodnych lub korzystania z tych zasobów, w tym obiektów służących do ujmowania wód powierzchniowych oraz wód podziemnych.

Zarówno na wykonanie studni, jak i na późniejszy pobór wody będzie wymagane uzyskanie pozwoleń wodnoprawnych. Oprócz wymaganej dokumentacji budowlanej, przed przystąpieniem do budowy studni niezbędne będzie przygotowanie projektu robót geologicznych oraz uzyskanie pozwolenia na wykonanie urządzenia wodnego. Następnie, po wybudowaniu studni koniecznym będzie sporządzenie dokumentacji powykonawczej – dokumentacji hydrogeologicznej oraz uzyskanie jej zatwierdzenia. Dopiero na późniejszym etapie można będzie wystąpić z wnioskiem o wydanie pozwolenia na pobór wód. Po uzyskaniu pozwolenia konieczne jest również wykonywanie  regularnych badań ilościowych i jakościowych wody pobieranej ze studni.

Zgodnie z art. 34 ustawy Prawo wodne (Dz.U.2023.1478 t.j.), wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych będących własnością innych podmiotów ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego traktowane jest jako szczególne korzystanie z wód. Wykaz substancji szczególnie szkodliwych został zawarty w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 28 czerwca 2019 r.  w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzanie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. Wśród substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego znajdują się m.in. powszechnie występujące w ściekach : azot amonowy, azotynowy czy związki fosforu i substancje ropopochodne.

Na tego typu szczególne korzystanie z wód na podstawie art. 389 ustawy Prawo Wodne wymagane jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego. Wprowadzając do zewnętrznej kanalizacji mieszaninę ścieków socjalno-bytowych i przemysłowych lub tylko ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe wymienione w rozporządzeniu masz obowiązek oprócz umowy uzyskać pozwolenie wodnoprawne.

W omawianym przypadku mamy do czynienia ze specyficznym przypadkiem wprowadzania ścieków zawierających substancje szczególnie szkodliwych do urządzeń kanalizacyjnych będących własnością innych podmiotów. Nie ma tutaj znaczenia co uznajemy za miejsce odbioru ścieków – może to być zarówno kanał miejski jak i stacja zlewna. Nie ma również znaczenia kto (jaki podmiot) realizuje usługę wywozu ścieków do stacji zlewnej. Pomimo, że nie mamy bezpośredniego wpięcia do kanalizacji, ścieki są do niej wprowadzane przez stację zlewną.

Jeżeli ścieki zawierają substancje wymieniane w rozporządzeniu Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 28 czerwca 2019 r.  w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzanie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego, to odprowadzanie ścieków do stacji zlewnej kwalifikować się będzie do działalności wymienianej w art. 34 ustawy Prawo wodne (Dz.U. 2023.1478 t.j.), czyli do szczególnego korzystania z wód. Zgodnie z art. 389. ustawy Prawo wodne (Dz.U.2023.1478 t.j.) pozwolenie wodnoprawne jest wymagane na szczególne korzystanie z wód. Wytwórca ścieków powinien złożyć wniosek o wydanie pozwolenia wodnoprawnego i uzyskać decyzję.

Jednym z przypadków, kiedy należy uzyskać pozwolenie wodnoprawne, jest działalność obejmująca odprowadzanie do zewnętrznych urządzeń kanalizacyjnych (należących do innego podmiotu, np. miejskich, gminnych) tzw. ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego.  Listę substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego określa rozporządzenie Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 28 czerwca 2019 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzanie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. Na wspomnianej liście figurują m.in. węglowodory ropopochodne, a więc substancja związana bezpośrednio ze spalaniem paliw w pojazdach, która może osiadać na karoseriach pojazdów i podczas mycia pojazdów trafiać do ścieków.

Z tego względu wszystkie myjnie pojazdów funkcjonujące w ramach działalności gospodarczej, z których ścieki odprowadzane są do sieci kanalizacyjnej innego podmiotu powinny posiadać pozwolenie wodnoprawne.

Nowobudowana stacja  paliw musi spełniać wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przemysłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz. U z 2014 r., poz. 1853 t.j. ).

Paragraf § 11 tego rozporządzenia mówi o obowiązku wyposażenia stacji w urządzenia i systemy pomiaru i monitorowania stanu magazynowanych produktów naftowych oraz sygnalizacji przecieków tych produktów do gruntu, wód powierzchniowych i gruntowych. Funkcjonowanie stacji paliw nie powinno powodować przekroczenia standardów jakości środowiska. Monitoring stanu wód powierzchniowych i gruntowych można prowadzić poprzez wyposażenie stacji paliw w system piezometrów. 

Wykonanie piezometrów, czyli hydrogeologicznych otworów badawczych podlega przepisom ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. 2023.633 t.j)  Wykonanie piezometrów, kwalifikuje się jako roboty geologiczne, a ich realizacja jest możliwa jedynie na podstawie projektu robót geologicznych.

Skrzynki rozsączające oraz inne urządzenia służące do odprowadzania wód opadowych i roztopowych do ziemi lub wód kwalifikowane są do tzw. urządzeń wodnych.

Zgodnie z art. 389. ustawy Prawo wodne (Dz.U. 2023.1478 t.j.) wykonanie urządzeń wodnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego.